Brabants Landschap

Nieuws in een bijzondere tijd

De opvang van vleermuizen ligt op dit moment stil en meldingen van vleermuizen en steenmarters worden alleen telefonisch afgehandeld. Toch gaat het werk van vrijwilligers zo goed mogelijk door, waarbij de COVID-richtlijnen in acht worden genomen. Helaas moeten we ook de jaarlijkse contactdag annuleren. Daarover meer in deze nieuwsbrief.

Verder in deze nieuwsbrief aandacht voor de foutieve informatie rond Corona en vleermuizen en we hebben wat opvallende meldingen op een rij gezet. Aan iedereen het beste toegewenst en veel leesplezier!   

Ook in 2019 hebben we weer een bijeenkomst gehad voor vrijwilligers uit het Meldingsnetwerk. Een bijeenkomst die bedoeld is om elkaar weer eens te ontmoeten én om iedereen te bedanken voor zijn/haar inzet. De plaats van handeling was het Groot Duijfhuis, het informatiecentrum van Brabants Landschap in Liempde. Een authentieke duiventoren en waarschijnlijk de oudste Vlaamse schuur van ons land vormden een schitterend decor voor de bijeenkomst. De zolder van het informatiecentrum paste uitstekend bij een bijeenkomst van vleermuisliefhebbers. Het verloop van de meldingen in 2018 kwam aan bod, gevolgd door een lezing over zoldertellingen door Erik Korsten en tot slot een verslag van Marco Renes over de behandeling van enkele specifieke meldingen van overlast door steenmarters.

Toen was de duisternis aangebroken en werd het tijd om vleermuizen te spotten langs de Dommel. De Dwergen waren volop actief langs de waterkant, maar helaas lieten zich geen Watervleermuizen horen. Zo blijft er altijd iets te wensen over voor een volgende bijeenkomst!

Vleermuizen en Covid-19

Voor de meeste lezers van deze nieuwsbrief is het niet meer nodig om het nog eens te herhalen: Vleermuizen in Nederland hebben niet het nieuwe coronavirus (COVID-19 virus). De uitbraak begon in China en het virus is door ons reisgedrag en overdracht van mens op mens inmiddels over de hele wereld verspreid. Het verspreidt zich momenteel ook van mens naar mens in Nederland.

Het COVID-19 virus is niet gevonden in vleermuizen in Nederland, ondanks dat in de afgelopen jaren vleermuizen in Nederland uitgebreid op virussen zijn onderzocht. Op basis van genetisch onderzoek lijkt het COVID-19 virus het meeste op een coronavirus dat is gevonden bij één Aziatische soort hoefijzerneusvleermuis (Rhinolophus affinis). Deze vleermuissoort komt wijd verspreid voor in Zuidoost-Azië, maar niet in Europa. Vleermuizen uit Europa staan ook niet in contact met vleermuizen in Zuid-Oost Europa.

Mocht je dus merken dat bewoners met vleermuizen in of om het huis zich zorgen maken over vleermuizen en Covid-19, dan kun je ze dus eenvoudig geruststellen. Als ondersteuning daarbij werkt de Zoogdiervereniging aan extra foldermateriaal voor vleermuisvrijwilligers en burgers met vragen over vleermuizen en Covid-19. Als je deze folders over enkele weken ook wilt ontvangen dan kun je dat laten weten op: https://www.zoogdiervereniging.nl/draagvlak-voor-vleermuizen.

Maar de situatie is complex geraakt, nu onlangs duidelijk is geworden dat bij intensief contact sommige dieren juist door mensen besmet kunnen raken. Ondanks dat de kans dat dit bij onze vleermuizen kan gebeuren heel erg klein is - wij houden vleermuizen immers niet als huisdieren - hebben vleermuiswerkers en -vrijwilligers wel de verantwoordelijkheid om met maatregelen dit risico nog verder te verkleinen. Daarom heeft de Zoogdiervereniging samen met een aantal opvangcentra van vleermuizen een protocol opgesteld waarin staat onder welke voorwaarden opvang van verzwakte en gewonde vleermuizen kan plaatsvinden. Dit protocol geldt voor de officiële Vleermuisopvangcentra, en óók voor vrijwilligers van het meldingennetwerk die soms tijdelijk een dier opvangen, bijvoorbeeld in afwachting van of dier binnen een paar dagen opknapt of toch naar de opvang in Oss moet. Dat protocol is 23 april j.l. al naar alle deelnemers in het meldingennetwerk gestuurd. Mocht je het niet hebben gehad, dan kun je het opvragen door een mail te sturen naar: netwerkvleermuizenbrabant@gmail.com onder vermelding van "protocol opvang".

Meer informatie over Covid-19 en vleermuizen is te vinden op: https://www.zoogdiervereniging.nl/corona

Jong geleerd

Heel wat volwassenen zijn eigenlijk doodsbenauwd voor vleermuizen, zoals de vrijwilligers van dit Netwerk maar al te goed weten. Een volkomen misplaatste angst die ze overbrengen op hun kinderen. Gelukkig zijn er ook volwassenen die beter weten. Dat bleek bij een melding uit Vlijmen. Tijdens het spelen in de tuin hadden de kinderen een jonge, gewonde Laatvlieger gevonden. Hun vader had het beestje voorzichtig opgepakt en in een leegstaand konijnenhok gelegd waar geen kat of roofvogel zijn slag kon slaan.

Toen de vrijwilliger aanbelde bij het bewuste adres stonden er drie jonge kinderen te dringen om te vertellen wat er aan de hand was. Liefst hadden ze de vleermuis zelf willen houden, zó gefascineerd waren ze er door. Uiteraard wilden ze precies weten waar de vleermuis naar toe ging en wat er mee zou gebeuren. De vleermuis had ze inspiratie gegeven om kleine kunstwerkjes te maken van, heel toepasselijk, Glow in the Dark-kralen. Uiteraard in de vorm van een vleermuis. Als beloning voor de goede zorgen voor het vleermuisje ontvingen de kinderen een exemplaar van het leuke en informatieve kinderboek “Dora Ondersteboven”.

ErvenPlus

Bewoners van het Brabantse buitengebied meldden zich dit jaar weer massaal aan voor de ErvenPlus-actie. 24 gemeenten stelden geld beschikbaar en het Brabants Landschap verdubbelde dit budget met bijdragen vanuit de Nationale Postcode Loterij en de Provincie. Het totale budget was toereikend om t/m 2021 zo’n 500 erven in te richten, en de belangstelling overtrof alle verwachtingen. In de periode 2016 t/m 2018 werden al 650 erven onder handen genomen.

ErvenPlus biedt aan deelnemers de mogelijkheid om de biodiversiteit op hun erf te vergroten. Dat kan enerzijds door de aanplant van bomen en struiken, en anderzijds door het ophangen van nestkasten. Deze nestkasten zijn voornamelijk bestemd voor spreeuw, vliegenvanger, huismus, steenuil en kerkuil. Vleermuizen zijn gelukkig niet vergeten in het aanbod van kasten die op erven kunnen worden geplaatst. Bijna alle deelnemers wilden maar wat graag vleermuiskasten op hun erf ophangen.

Er is weinig mooier dan op een zwoele zomeravond te genieten van de rust op je eigen erf en je te verbazen over de buitelingen van vleermuizen, op jacht naar muggen, motjes en andere insecten. Vooral wanneer je weet dat je zelf voor het onderkomen van deze vleermuizen gezorgd hebt. Met dank aan ErvenPlus!

Alternatieve behuizing