Brabants Landschap

Weidevogelwerk - nr. 19 - September 2015 (11/09/2015)

       September 2015


Wat deden de buren?

De grote vraag van veel groepen: Hoe is het gegaan in de andere gebieden? Nu de beschermingsgegevens voor een groot deel binnen zijn kunnen we daar alweer iets meer over zeggen. Leek het er tot voor kort op dat alleen in sommige kleigebieden echt vooruitgang was geboekt, en dat de groepen op zandgrond hooguit evenveel maar meestal (veel) minder legsels vonden dan vorig jaar, inmiddels zien we dat ook op zand soms progressie is geboekt! Het is moeilijk te bepalen welke factoren hebben meegespeeld bij die voor- of achteruitgang. Sommige zijn bekend, zoals de grote droogte afgelopen voorjaar, maar van lang niet alles zijn we op de hoogte. Werd er bijvoorbeeld vlak voor het broedseizoen op predatoren gejaagd, of is dat juist in het voorafgaande najaar gebeurd, en zijn er nu meer jonge predatoren met honger? Ook de bodem speelt een rol. Nat, droog, waterdoorlatend of een leemlaag? Denk ook aan veranderingen in werkzaamheden: bij verandering in gewassen kan er meer bedrijvigheid zijn in het gebied, wat verstoring en predatie in de hand werkt. Probeer zoveel mogelijk contact te houden met andere partijen in je gebied, zodat we steeds beter kunnen meten wat het effect van de verschillende factoren is.

 

Wat deden de buren?
 
Invoeren en completeren legselgegevens
 
Verliesoorzaak onbekend?
 
Meld je aan voor symposium biodiversiteit!
 
Nederlands Nationale Vogel is ...
 
Weidevogel onder de loep: de gele kwikstaart
 
Groen en Doen komt eraan, zorg dat je goed bent voorbereid!
 
Groen en Doen, is dat iets voor jouw groep?
 
Buitenbeter: rommel sneller weg
 




Invoeren en completeren legselgegevens

Binnenkort willen we graag aan de slag met de door de groepen ingevoerde resultaten van het beschermingswerk. We hebben al een hoop binnen, maar van 11 groepen is nog niets ingevoerd, en enkele groepen hebben de gegevens nog niet helemaal compleet aangeleverd. Voer een en ander alsjeblieft zo snel mogelijk in. Dan kunnen wij ermee gaan werken, en voorkom je dat je niet meer precies weet hoe het ook alweer zat! Zijn alle gegevens van je groep al ingevoerd, kijk dan nog even of je ze vollediger kunt maken. Bijvoorbeeld door álle werkzaamheden aan te geven die hebben plaatsgevonden in de periode dat het betreffende legsel er lag, onder “beschermd bij…”. Dat kunnen soms wel 4 of 5 bewerkingen per legsel zijn. Sommige vrijwilligers vinden deze kolommen niet zo belangrijk, maar juist hiermee tonen we aan dat het nuttig is waarmee we bezig zijn: het beschermen van weidevogellegsels bij landbouwactiviteiten.

Legsels waarbij geen werkzaamheden zijn aangegeven hadden dus blijkbaar geen bescherming nodig. Wanneer je nooit werkzaamheden aanklikt laat je daarmee dus eigenlijk zien dat jouw groep voor niets bezig is geweest. Onterecht, en ook voor de boeren die om de legsels heen werken of de nesten verleggen is het een blijk van waardering als alles goed wordt vastgelegd.

 

Verliesoorzaak onbekend?

Bij het uitlezen van de legselgegevens vinden we bij legsels die niet uit kwamen nogal eens bij verliesoorzaak “onbekend volledig onduidelijk welke oorzaak” aangevinkt. Het kan natuurlijk zijn dat je echt niet weet waaraan het legsel verloren is gegaan, maar wanneer de eieren verdwenen zijn en de nestkuil is er nog, dan is de verliesoorzaak altijd predatie. Door geen enkele andere oorzaak kunnen alleen de eieren verloren gaan. Je weet vaak niet wie de predator is omdat er geen sporen of eierresten te vinden zijn. Geef dan aan bij verliesoorzaak: predatie, soort niet bekend. Op deze manier krijgen we een vollediger beeld van de verliesoorzaken van legsels, waardoor een eventuele oplossing dichterbij kan komen.

 

Meld je aan voor symposium biodiversiteit!

Vrijwilligers en professionals met hart voor de Brabantse natuur kunnen op woensdag 30 september naar het symposium ‘Biodiversiteit en Leefgebieden’ van de Provincie Brabant.

Nieuwe kansen voor de grutto en effectief weidevogelbeheer staan op het programma. Maar er is ook een lezing over erfvogels en een workshop over het herkennen van diersporen. Het volledige programma staat hier. Je kunt zelf kiezen aan welke van de 16 lezingen, 6 workshops en 2 flitspresentaties je deelneemt, maar moet dit wel voor 23 september doorgeven via een aanmeldformulier.

Nederlands Nationale Vogel is ...

Vrijwel alle landen in de wereld hebben een Nationale Vogel: België heeft de torenvalk en Groot-Brittanië koos eerder dit jaar het roodborstje. Alleen Nederland nog niet. Om daar verandering in aan te brengen, organiseert Vroege Vogels in samenwerking met de Vogelbescherming Nederland de Verkiezing van de Nationale Vogel.

Welke vogel staat symbool voor Nederland en typeert de Nederlandse volksaard het beste?
Ruim 11 duizend stemmen zijn er sinds eind juni uitgebracht op een longlist van 28 vogels. Dit resulteerde in de tien genomineerde vogels waarop nu gestemd kan worden op de Verkiezingspagina van Vroege Vogels. Breng je stem uit! Begin november wordt de Nationale Vogel bekend gemaakt. En als je niet kunt keizen, stem dan natuurlijk voor onze Brabants buitelaar: de kievit!

 

Weidevogel onder de loep: de gele kwikstaart

De bekendste weidevogels zijn de kievit en de grutto, maar er zijn meer vogels in de weide en akkers: zo ook de gele kwikstaart! Deze bewegelijke kleine vogeltjes met een voortdurend wippende staart, hebben de voorkeur voor laaggelegen, vochtige gebieden. Met golvend vlieggedrag en een energieke jacht op insecten maken ze een bedrijvige indruk. De laatste jaren melden steeds meer groepen dat ze gele kwikken tegen komen. 

In Nederland broeden ze op vochtige grasland en heidevelden, langs oevers en steeds vaker op grootschalig akkerland. Vanaf begin mei maakt het vrouwtje een goed verborgen nest van grassprieten en andere plantendelen in een ondiep kuiltje. Het is erg moeilijk om deze nestjes te vinden. Wanneer er teveel en langdurig wordt gezocht, is er kans op verstoring, dus doe dit alleen als er agrarische werkzaamheden op komst zijn en het nestje daarbij verloren kan gaan. Meestal wordt een nestje gevonden als er al jongen zijn. De ouders vliegen op en neer naar de jongen die ongeveer 13 dagen in het nest blijven. Als je vanaf een behoorlijke afstand de vliegende ouders observeert weet je waar je het nestje moet zoeken. Ben je als vrijwilligers op zoek naar legsels van de grotere soorten en vind je (toevallig of niet) een legsel van de gele kwikjes, voer het legsel dan in in de database.

Zodra de broedtijd voorbij is zie je ze weer vaker tussen grazend vee in de weilanden. Ze zoeken daar insecten die rond de kop en de poten worden opgejaagd door het vee; ze worden daarom ook weleens koewachtertjes genoemd. Voor de winter invalt vertrekken de meeste gele kwikstaarten naar de tropische Sahelgebied in Afrika.

Alle waarnemingen van gele kwikken, broedgeval of niet, heel graag invoeren in het portaal voor weidveogelgegevens (http://inlog.weidevogelbescherming.nl/login) onder waarnemingen weidevogels (QBM).

Groen en Doen komt eraan, zorg dat je goed bent voorbereid!

We schreven het al eerder: binnenkort komt er weer een nieuwe ronde van Groen en Doen. Dit is een programma vanuit het Rijk om vrijwilligerswerk op het gebied van natuur- en landschapsbeheer te stimuleren. Groen en Doen vouchers zijn bedoeld voor alle educatieve activiteiten in Nederland die vrijwilligerswerk op het gebied van natuur- en landschapsbeheer stimuleren. Met name activiteiten die nieuwe vrijwilligers betrekken en/of nieuwe combinaties van groen en andere maatschappelijke doelstellingen beogen passen binnen de doelstelling van Groen en Doen. Er is 750.000 euro beschikbaar voor opleidingsactiviteiten voor vrijwilligers in natuur- en landschapsbeheer in de vorm van vouchers ter waarde van € 1000,- per stuk. De regeling wordt waarschijnlijk op 1 oktober opengesteld. Vouchers kunnen via deze website aangevraagd worden.

LET OP: de vouchers zijn altijd snel op, DUS WEES ER SNEL BIJ. Zorg dat je je DigiD bij de hand hebt of vraag er hier vast een aan. Het duurt een poosje voor je je DigiD inlogcodes binnen hebt, dus doe het meteen even, als je de subsidie niet wil mislopen. Zorg dat ook je motivatie, waarmee je een voucher in de wacht wil slepen alvast klaar ligt! De cursus hoeft jou of je groep niets te kosten, in principe gaan we ervan uit dat alle kosten vanuit de voucher gedekt kunnen worden.  

 

Groen en Doen, is dat iets voor jouw groep?

De afgelopen jaren volgden diverse weidevogelgroepen dankzij Groen en Doen de cursus “GPS en weidevogellegsels”. Vrijwilligers werden vertrouwd gemaakt met de -bij de cursus inbegrepen- GPS apparatuur, zodat de legsels direct in het veld kunnen worden ingevoerd zonder gebruik van een smartphone. Omdat Groen en Doen dit jaar vooral inzet op nieuwe vrijwilligers zouden we bijvoorbeeld een cursus kunnen aanbieden waarin apparatuur, zoals een verrekijker of, voor meer vrijwilligers samen, een telescoop, inbegrepen is. Juist omdat het voor mensen met een smalle beurs lastig is om zelf zulke dure apparatuur aan te schaffen zouden zij op deze manier in staat gesteld kunnen worden aan weidevogelbescherming deel te nemen. Heeft jouw groep ook een onderwerp waarover jullie graag meer willen leren, neem dan contact op met Anja via anjapopelier@live.nl. Er kan dan speciaal voor jullie een cursus worden samengesteld en we kunnen samen bedenken hoe de plannen het beste gepresenteerd kunnen worden zodra de nieuwe ronde van Groen en Doen open gaat. Doe dit wel voor 20 september, zodat de plannen op tijd klaar liggen.

Buitenbeter: rommel sneller weg

Via Toon van der Steen, coördinator van Weidevogelgroep Gestel hoorden we van de Buitenbeter App. Iedereen kent het wel, alwéér rommel gestort in je zoekgebied, of rommel die je tegenkomt op je route tijdens een fiets- of wandeltocht. “Straks meteen even melden bij de gemeente” denk je. Maar voor je weer thuis achter je computer zit is er alweer van alles gebeurd en is de rommel al vergeten. En tijdens je volgende veldbezoek ligt het nog. Ergerlijk! De Buitenbeter App werkt heel gemakkelijk. Je klikt op je smartphone de App aan en zo stuur je meteen een berichtje wat bij je eigen gemeente aankomt. Je kunt er een foto bijvoegen van de rommel. Op deze manier draag je zonder al te veel moeite bij aan een opgeruimd buitengebied. Voor meer info en de App klik hier.

 

KLIK HIER OM U AAN TE MELDEN OF KLIK HIER OM U AF TE MELDEN VOOR DEZE NIEUWSBRIEF
U KUNT DEZE NIEUWSBRIEF OOK ONLINE LEZEN INDIEN DEZE NIET GOED WORDT WEERGEGEVEN

Deze nieuwsbrief is mede tot stand gekomen dankzij:   Nationale Postcode Loterij     Provincie Noord Brabant