Brabants Landschap

Nieuwsbrief Weidevogelwerk - nr. 16 - Februari 2015 (07/05/2015)

       Mei - 2015



Winterslaap gehouden? Tijd om op te staan

Het is februari en dat wil zeggen dat het tijd is om te ontwaken uit onze ‘winterslaap’, want binnenkort staat er weer heel wat te gebeuren. De kieviten laten zich weer wat meer zien en de grutto’s, wulpen en tureluurs keren terug naar Nederland. Over enkele weken vind de jaarlijkse weidevogelavond plaats waarop het seizoen 2015 zal worden geopend. Desondanks hebben de eerste tellingen toch plaats gevonden, maar wel gericht op onze Brabantse akkervogel, de patrijs. Voor nieuwe vrijwilligers of andere geïnteresseerden is het cursusprogramma voor dit jaar bekend. Uiteraard hopen we dat hier veel gebruik van gemaakt zal worden. Daarnaast wordt er in deze nieuwsbrief een tipje van de sluier opgelicht wat betreft de weidevogelbeschermingsprojecten: ‘kansen voor de kievit’, ‘snavels in het slik’ en ‘regeling rustzones voor kritische weidevogels’. Nieuwsgierig geworden? Lees dan maar gauw verder. 

 

Winterslaap gehouden? Tijd om op te staan
 
Ja, ja, jaaravond
 
Cursusprogramma 2015
 
Kansen voor de kievit en Snavels in het slik
 
Rustzones voor kritische weidevogels
 
Patrijzentelling tellen in de Struikwaard
 
Grutto maakt zich klaar voor laatste etappe naar Nederland
 
Weidevogels Brabant collectief in de lift
 




Ja, ja, jaaravond

Na de wat rustigere wintermaanden is het weer bijna zover. Het weidevogelseizoen 2015 staat voor de deur. De officiële start zal op de provinciale weidevogelavond op woensdag 25 februari plaatsvinden, maar misschien wordt door de zachte omstandigheden het eerste ei wel voor die datum gevonden. Iedereen met een liefde voor weidevogels is deze avond van harte welkom in het provinciehuis, Brabantlaan 1 in Den Bosch. Vanaf 19.15 uur gaat de zaal open. Om 20.00 uur zal Jan Baan, Directeur van Brabants Landschap de avond openen. 

Behalve een vooruitblik op het seizoen van 2015 zullen ook de resultaten van het harde werk in 2014 uitgebreid aan bod komen. Ruud Foppen en Olaf Klaassen beide van SOVON Vogelonderzoek komen ieder een praatje houden over respectievelijk het effect wat pesticidengebruik heeft op boerenlandvogels en over de keuzes die vogelsoorten maken voor gemeenschappelijke slaapplaatsen. Dit jaar zal  mevrouw Burger, directrice van provincie Noord-Brabant, de oorkonde voor Initiatief van het jaar uitreiken. Naast het informatieve gedeelte van de jaaravond is het de perfecte gelegenheid (weer) in contact te komen met andere weidevogelbeschermers, en onder genot van een hapje en drankje gezellig bij te praten. Om deze avond echt tot een succes te maken jij hier natuurlijk niet ontbreken. Dus tot ziens op 25 februari bij het provinciehuis. 

 

Cursusprogramma 2015

Weidevogelbeschermers…. Er kunnen er nooit te veel zijn. We zijn dan ook uiterst blij met elke nieuwe aanmelding. Maar, een nieuwe vrijwilliger kan nog niet zomaar mee het veld in. Daarom worden speciaal voor de nieuwe vrijwilligers cursusavonden georganiseerd. De data zijn in tegenstelling tot eerdere jaren nu al bekend. Gedurende twee avonden in maart krijgen geïnteresseerden op een leuke manier te horen wat het werk van een weidevogelbeschermer inhoudt. Daarnaast wordt er in april een avond georganiseerd gericht op alarmtellingen en gedragswaarnemingen van kleinere soorten. De cursussen worden in de volgende drie gegeven: Schijndel, Giessen/Uitwijk en Maarheeze/Wintelre.

Bekijk voor het complete cursusaanbod de website van Brabants Landschap of klik hier.Het aanmelden voor een cursus kan via de groepcoördinator van de dichtstbijzijnde weidevogelgroep. Aan de hand van het interactieve kaartje met alle weidevogelgroepen is te zien welke weidevogelgroep het dichtst bij je gelegen is. Door te klikken op het paars/witte icoontje verschijnen contactgegevens van de geselecteerde werkgroep.

Uiteraard zien we graag dat meer geïnteresseerde mensen zich in gaan zetten voor het beschermen van de weidevogels. Denk je erover om lid te worden van een weidevogelgroep of ken je iemand die hier mogelijk interesse in heeft dan kun je informatie vinden op de website van Brabants Landschap of via een van de weidevogelgroepen. 

Kansen voor de kievit en Snavels in het slik

Het ging niet goed met de weidevogels. Op percelen waar tot enkele jaren terug diverse soorten weidevogels broedden, werd nauwelijks meer broedactiviteit waargenomen. Dankzij de projecten ‘Kansen voor de kievit’ en ‘Snavels in het slik’ is hier sinds 2012 verandering in aan het komen. Een combinatie van uitgestelde bewerkingen en een braakstrook, bood de kievit zeker kansen. In de afgelopen drie jaar kwam dankzij deze aanpak 90,9% van de kievitsnesten uit en stegen de overlevingskansen van de aanwas naar 33,8%. Ook het greppel plasdras project laat zeer positieve effecten zien. Hoewel op zes percelen het aantal weidevogelbroedgevallen in 2012 slechts 17 bedroeg, steeg dit aantal naar 38 in 2013 en werden in 2014 zelfs 50 broedende koppeltjes geteld.

Voor beide projecten lijkt het dus zeker de moeite waard op het goede werk van boeren en vrijwilligers voort te zetten. Om dit mogelijk te maken heeft Brabants Landschap op 5 januari jl. een subsidieaanvraag ingediend bij de Provincie. Uit de ontvangstbevestiging (link) blijkt dat we mogelijk nog een paar weken kunnen nagelbijten voordat we de beslissing van de provincie bekend kunnen maken. 

Rustzones voor kritische weidevogels

Naast de ‘kansen voor de kievit’ en het greppel plas-dras project lijken ook de rustzones een positieve bijdrage te leveren aan het succes van de weidevogels. In het afgelopen seizoen alleen zijn dankzij deze rustzones een kleine 70 legsels beschermd die anders mogelijk door bewerkingen verloren zouden zijn gegaan. Dit project loopt in ieder geval door tot eind 2015. Het is dus ook komend seizoen weer mogelijk hierover afspraken te maken met de boeren. Laat de overeenkomsten maar komen!

 

Patrijzentelling tellen in de Struikwaard

Woensdag 28 januari op de parkeerplaats bij de hervormde kerk in Giessen. Een divers groepje mensen van ongeveer 10 personen staan allen warm ingepakt en gewapend met verrekijkers bij elkaar. Allen luisteren naar de werkintroductie die Jochem Sloothaak geeft. Wat gaan we doen vandaag? Patrijzen tellen. Het is bekend dat zich ergens in de Struikwaard patrijzen schuilhouden, echter het aantal is niet bekend. Om hier inzicht in te krijgen wordt vandaag een telling uitgevoerd. Bij een wandeling over de dijk, naar het beginpunt worden geen patrijzen gespot. Nog geen vijf minuten later worden we echter allemaal tot stoppen gewaand. Daar een paar meter verderop zit een groepje van acht patrijzen. Inderdaad, als je niet weet dat ze er zitten zijn ze dankzij hun schutkleur bijna niet te zien. Nadat de vogels vanaf afstand uitgebreid bekeken en gefotografeerd waren, werd de rest van het gebied uitgekamd. Hiervoor wordt er over sloten van perceel naar perceel gesprongen, en onder afrasteringen door gekropen. Helaas zijn er geen patrijzen meer gezien, maar wel was duidelijk dat de hazen zich er goed thuis voelden. Eenmaal terug op het parkeerterrein heerste ondanks de modderige laarzen en het koude weer een goede sfeer. We hadden de patrijzen gezien en geteld, maar natuurlijk deden de warme koffie en thee het ook erg goed.  

 

Grutto maakt zich klaar voor laatste etappe naar Nederland

De lentebode van de Nederlandse weilanden maakt zich klaar voor de laatste etappe naar ons land. In de rijstvelden in de monding van de Taag bij Lissabon, in de Spaanse Ebrodelta en die in de Extremadura tussen Madrid en Lissabon, verzamelen zich duizenden grutto’s voor de laatste tweeduizend kilometer. Vooral bij Lissabon zit al een enorme groep. Een wolk van zo’n 20.000 vogels, een kwart van de Nederlandse populatie.

Waar wij de grutto kennen als wormeneter, is hij in de winter vooral een vegetarische rijsteter. De rijstvelden worden in deze tijd geploegd. Daardoor ontstaan er ideale moddervlaktes met in de prut overgebleven rijstkorrels. Met zijn supergevoelige snavel vindt de vogel de korrels en werkt ze in een noodtempo naar binnen. In grote hoeveelheden. Een stevige gruttovrouw van tussen de 300 en 400 gram werkt zo vijf, zesduizend korrels per dag naar binnen; ruim 120 gram. Meer dan een gemiddeld mens in de paella eet. Het wat kleinere mannetje eet iets minder. Tussen het rijstkorrels pikken door, houdt de vogel korte rustpauzes om uit te buiken, karakteristiek op één been. Als de vogel voldoende is opgevet vervolgt die zijn reis. In één ruk naar Nederland, naar zogeheten ‘plas-dras situaties’, waar hij overschakelt op vette regenwormen om op krachten te komen voor het broedseizoen.

Dit bericht komt van de website natuurbericht.nl

Weidevogels Brabant collectief in de lift

Het gaat goed met de weidevogels in de twee grootste weidevogelgebieden van Brabant. In de Beerse Overlaat en het Land van Heusden en Altena is het aantal weidevogels sinds 2007 bijna verdubbeld. Dit lijkt met name te danken te zijn aan het collectief beheer in deze gebieden, zo staat beschreven in een artikel in de Nieuwe Oogst van 7 februari 2015. Collectief weidevogelbeheer scoort vooral goed omdat de kuikenoverleving veel hoger is dan bij andere vormen van beheer. Hierbij spelen de in de buurt aanwezige stroken of percelen waarin kuikens kunnen schuilen een belangrijke rol. Veel boeren willen graag meewerken aan dit initiatief. Eigenlijk is het aantal bereidwillige boeren veel hoger dan aan de start van het project werd verwacht, verteld Jochem Sloothaak, “het budget bleek de beperkende factor”.

Niet alleen schuilplekken, maar ook voedselgelegenheden zijn belangrijk voor de overleving van de weidevogels. Wanneer de grond erg hard is kunnen Grutto’s en andere vogels met een lange snavel geen voedsel uit de bodem halen. Het greppel plas-dras project zorgt voor een lekker modderige en zachte ondergrond.  Hoewel voor de Beerse Overlaat en het Land van Heusden en Altena collectief beheer het geweldig lijkt te doen, worden vier Brabantse zandgebieden vanaf volgend jaar geschrapt als collectief beheer gebieden. Door de zandbodem zakt het water te snel weg waardoor het niet mogelijk is een goede plasdras situatie te creëren. Bovendien is het in deze gebieden drukker met wandelaars, mountainbikers en hondenuitlaters. Door in deze gebieden de geldkraan dicht te draaien, kan meer en beter gefocust worden op de twee succesvolle weidevogelbieden. Toch komen er wel mogelijkheden voor maatwerkpakketten in de vier gebieden en zal de focus meer komen te liggen op andere soorten dan grutto, wulp en tureluur.

 

KLIK HIER OM U AAN TE MELDEN OF KLIK HIER OM U AF TE MELDEN VOOR DEZE NIEUWSBRIEF
U KUNT DEZE NIEUWSBRIEF OOK ONLINE LEZEN INDIEN DEZE NIET GOED WORDT WEERGEGEVEN

Deze nieuwsbrief is mede tot stand gekomen dankzij:   Nationale Postcode Loterij     Provincie Noord Brabant