Brabants Landschap

Nieuwsbrief Vleermuiswerk - nr. 5 - Februari 2015 (19/02/2015)

       Februari - 2015



Vleermuiswerk: nieuwsbrief in een nieuw jasje

2015… het internationale jaar van de bodem. De bodem die zo belangrijk voor ons is en zorgt voor het functioneren van ecosystemen, biodiversiteit en de productie van ons voedsel. De bodem die onze aandacht hard nodig heeft om haar gezond te krijgen en te houden zodat ze voldoende bodemleven en insecten kan herbergen voor onze gevleugelde vrienden. Maar dat is niet het enige wat 2015 te bieden heeft. 2015 is ook het jaar waarop de nieuwsbrief van het meldingsnetwerk vleermuizen en steenmarters in een nieuw jasje wordt gestoken. Bovendien zal de nieuwe nieuwsbrief, genaamd Vleermuiswerk, regelmatiger uitkomen. Om zo het reilen en zijlen binnen het netwerk meer 'te laten leven'. Je zult deze nieuwsbrief ongeveer 2-3 keer per jaar ontvangen, afhankelijk van de hoeveel nieuws. Aanmelden voor Vleermuiswerk is mogelijk via de website van Brabants Landschap. De eerste vernieuwde nieuwsbrief zie je nu voor je. Ben je al nieuwsgierig geworden naar de rest van de nieuwsbrief, dan houden we je niet langer op. Veel leesplezier!

 

Vleermuiswerk: nieuwsbrief in een nieuw jasje
 
2/3 van de Brabantse gemeenten doet mee!
 
Ook klein risico rabiës uitsluiten
 
Het mysterie van de verdwenen appels
 
Excursie: spelen met batdetectors
 
Verstekeling in de kerk
 
Oost, West kraamkast in Best
 




2/3 van de Brabantse gemeenten doet mee!

Vleermuizen en steenmarters zijn beschermde diersoorten. Toch komt het helaas wel eens voor dat mensen overlast ondervinden van deze beestjes in hun woning of als ze in de directe omgeving daarvan verblijven. Voor deze gevallen bestaat het meldingsnetwerk vleermuizen en steenmarters. 
Op dit moment nemen 41 van de totaal 66 Brabantse gemeenten deel aan het meldingsnetwerk. Wanneer bij een van deze gemeenten een melding wordt gemaakt van vleermuis of marter overlast, schakelen zij een van de 54 opgeleide en gevaccineerde vrijwilligers uit het netwerk in. Hij of zij brengt een bezoek aan de melder en bekijkt en bespreekt hoe de situatie het best aangepakt kan worden. Een leuk voorbeeld van zo’n situatie is de steenmarter die in de kerk van Budel-Dorplein verbleef (zie het artikel “Verstekeling in de kerk” verderop in deze nieuwsbrief). Mensen die overlast ondervinden van vleermuizen of steenmarters moeten dit in beginsel melden bij hun gemeente.

Ook klein risico rabiës uitsluiten

Hoewel de naam anders doet suggereren, zijn het niet alleen honden die hondsdolheid over kunnen dragen aan mensen. Ook vleermuizen kunnen drager zijn van deze ziekte. Door een beet is het mogelijk dat zij mensen hiermee besmetten. Hondsdolheid of rabiës is een virusinfectie die het zenuwstelsel van zoogdieren aantast en uiteindelijk een dodelijke afloop tot gevolg kan hebben. Hoewel het risco klein is, is het toch van het groots belang dat alle mensen die werken met vleermuizen of steenmarters gevaccineerd worden als bescherming tegen rabiës. Voor vrijwilligers die bij het meldingsnetwerk zijn aangesloten, worden deze vaccinaties vergoed. Via dit formulier kunnen de vaccinatiekosten en andere onkosten gedeclareerd worden.

Om volledig gevaccineerd te worden zijn drie injecties noodzakelijk. Tussen de eerste twee injecties wordt een periode van een week gehanteerd. Tussen de tweede en derde injectie is dat twee tot drie weken. Deze serie van drie vaccinaties biedt een levenslange bescherming tegen rabiës. Desondanks zal bij een verdachte beet door een hond, vleermuis of ander (wild) zoogdier alsnog een aanvullende injectie gehaald moeten worden. Maar, dat is er ten eerste maar één en de injectie is veel minder heftig omdat een gevaccineerd persoon al veel antistoffen heeft aangemaakt. We zijn erg blij met het werk dat vrijwilligers willen verzetten. Het is dan ook uiterst belangrijk dat zij dit veilig en met zo min mogelijk risico’s kunnen doen!

 

Het mysterie van de verdwenen appels

Er zijn maar weinig dingen in en om huis die zo divers zijn als een fruitschaal. De ene keer liggen er sinaasappels en appels in en het volgende moment is de schaal… leeg. Waar zijn alle appels gebleven? Dit is ook wat een huishouden in Brabant zich afvroeg. Het duurde niet lang voordat Gerard van Gool en Peter Twisk - medewerkers van het meldingsnetwerk vleermuizen en steenmarters - iets op het spoor waren. Er zat een gat in een spouwmuur van de bijkeuken. In het gat lag een appel. Zou het een steenmarter zijn die hier huis gehouden heeft? Om daarachter te komen werden gipsafdrukken gemaakt van de pootafdrukken die het beestje achterliet. Nee hoor, dit bewijs pleitte de steenmarter vrij, en wees de bruine rat als schuldige aan. Om het beestje veilig naar buiten te leiden en op weg te helpen naar een geschikter onderkomen, werd het gat aan de binnenkant van de spouwmuur afgedicht. Aan de buitenkant kwam plaatsten Gerard en Peter een mechanisme waardoor de rat wel naar buiten kon, maar niet meer terug naar binnen. De bruine rat is niet meer terug gezien. Op tafel prijkte de welgevulde fruitschaal. 

Excursie: spelen met batdetectors

Het was op een zonnige zaterdag in mei toen een groepje mensen zich bij de Nulandse heide verzamelde. Zij bleken vrijwilligers te zijn van het meldingsnetwerk vleermuizen en steenmarters en hadden die dag een excursie naar grootoorvleermuizen en knoflookpadden. Daarnaast was de excursie een uitstekende gelegenheid om te netwerken en gezellig bij te kletsen met andere vrijwilligers. Het was een hele geslaagde dag, zeker voor herhaling vatbaar. Maar, we willen hem meer toespitsen op uitwisseling van kennis en ervaringen. Dus, in 2015 komt er niet één, maar twee excursies, zodat mensen kunnen kiezen waar ze heen gaan en we kleinere groepen hebben. Één excursie wordt georganiseerd in West-Brabant bij het Liesbos en de andere excursie zal plaats gaan vinden bij de Schaapskooi van Schijndel. In tegenstelling tot voorgaande jaren zullen deze excursies ’s avonds plaatsvinden vanaf 20.00 uur. Dit biedt de gelegenheid om met batdetectors aan de gang te gaan. Beide excursies zullen naar verwachting in mei plaatsvinden. Er zijn nog geen exacte data, maar als deze bekend zijn laten we het weten. Uiteraard hopen we je te zien op deze leuke en leerzame avond. Tot dan!

 

Verstekeling in de kerk

Op 1 januari 2014 sloot de Sint Jozefkerk in Budel-Dorplein haar deuren. Echter, er bleken nog verstekelingen aanwezig te zijn in het kerkgebouw. Omdat de steenmarters die al enkele jaren in het gebouw verbleven toch wel overlast begonnen te veroorzaken, werd in oktober 2014 een beroep gedaan op Peter van Stiphout. Na een bezoek aan de kerk werd het Peter al snel duidelijk dat er in ieder geval nog één steenmarter aanwezig was. Een moertje, zo dacht hij, die jongen heeft gehad in de kerk. Om te bevestigen dat er steenmarters zaten in de kerk, en om hoeveel het ging, hing Peter camera’s op. Met resultaat. Je kunt het filmpje hier bekijken. De jongen leken al weg te zijn, dus alleen het moertje sloop nog door het gebouw. Na een blik ‘binnenshuis’ werden de bomen rondom het kerkgebouw onder de loep, of beter gezegd camera, genomen. Via de takken kon de marter gemakkelijk op het dak van de kerk klimmen. Om erachter te komen of en zo ja welke bomen ze gebruikte werden enkele bomen ingepakt met een cirkel van papier om de stam en werden camera’s op de bomen gericht. Enkele dagen later waren de klimsporen duidelijk te zien in het papier. Nu de entree waarvan het martertje gebruik maakte bekend was, was het tijd om tot actie over te gaan. Rondom de boomstam werd gaas gespannen, waarvan het onderste deel naar buiten werd omgevouwen. Dit zou het voor de marter heel wat moeilijker maken in de boom te klimmen. De cameravallen leken dit te bevestigen. Hoewel de steenmarter wel op de grond werd waargenomen, was het beestje niet meer in de boom te zien. Ook het papier bevatte geen nieuwe klimsporen. Op de controlecamera in de kerk werden alleen nog muizen geregistreerd. Waarschijnlijk is de steenmarter vanwege het gaas om de bomen op zoek gegaan naar een andere dagplaats die makkelijker toegankelijk is. Hoewel het prachtige beestjes zijn is voor de beheerder van het kerkgebouw nu te hopen dat de marter weg blijft.

 

Oost, West kraamkast in Best

Klein maar fijn, is een veelgehoord gezegde in onze Nederlandse taal. Hoewel vleermuizen slechts kleine zoogdiertjes zijn, stellen sommige mensen bezoek van deze beestje niet echt op prijs. Zo ook in de Leemkuilenflats in Best, waar watervleermuizen, gewone dwergvleermuizen en ruige dwergvleermuizen graag de woonruimtes met bewoners deelden. De verhuurder van de Leemkuilenflats, woningbouwcoöperatie ‘thuis, wil het al haar ‘onderhuurders’ naar de zin maken. Dus, liep begin juli 2014 een groepje mensen uit om te zien hoe twee vleermuiskraamkamers door IVN afdeling Best, aan de liftschachten van het gebouw werden gemonteerd. Een mooi initiatief waaraan ook Stichting Streekrekening van het Groene Woud een financiële bijdrage aan heeft geleverd.
Na een officieel woordje vooraf door IVN-voorzitter Jan Ackermans konden de kasten worden gemonteerd. Korte tijd later is het klusje alweer geklaard en zitten de mannen te genieten van een kopje koffie of thee. Ook de beschermde vleermuisjes hebben nu een veilig onderkomen waar ze rustig kunnen verblijven, hun winterslaap kunnen doorbrengen en hun jongen kunnen opvoeden. Goed werk daar!

Meer info over kraamkasten is te vinden in deze rapportage.

 

KLIK HIER OM U AAN TE MELDEN OF KLIK HIER OM U AF TE MELDEN VOOR DEZE NIEUWSBRIEF
U KUNT DEZE NIEUWSBRIEF OOK ONLINE LEZEN INDIEN DEZE NIET GOED WORDT WEERGEGEVEN

Vleermuiswerk komt tot stand door de samenwerkende
vleermuiswerkgroepen het Coördinatiepunt Landschapsbeheer.
Nationale Postcode Loterij     Provincie Noord Brabant